Wykorzystanie maszyn leśnych wymaga od ekipy wykonawczej stosowania niemałej ilości smarów, chłodziw i olejów hydraulicznych. Niestety, układy na jakich pracują nie są idealnie szczelne – olej w pilarce nie pracuje w układzie zamkniętym, a jego wyciek w trakcie wspomagania mechanizmu łańcuchowego to coś nieuniknionego. Niestety olej dostaje się do ściółki leśnej, niszcząc tamtejszy ekosystem. Czy jest szansa, by temu zapobiec?
Oleje biodegradowalne – teraźniejszość i przyszłość
Aby uzmysłowić sobie skalę problemu wycieku szkodliwych olejów do środowiska przyda się garść statystyk. Rocznie aż od 5 do 10 mln litrów oleju wydostaje się na wierzchnie warstwy poszycia leśnego w Polsce. To kilkaset olbrzymich cystern wylanych do lasów! Do tego doliczyć trzeba miejscowe wycieki oleju w układach hydraulicznych dużych maszyn leśnych, które wynikają z nieszczelności albo przerwania węża itp. Z taką skalą problemu ekologicznego trzeba walczyć aktywnie i bardzo skutecznie – nie ma innej drogi niż zastosowanie produktów eko – olejów biodegradowalnych do pilarek.
Producenci olejów do pilarek skupiają się teraz w większości na produktach ekologicznych. Chcielibyśmy wierzyć, że to wynik świadomości ekologicznej. Niestety w większości przypadków przejście na olej ekologiczny do pilarki wiązało się z zakupem bardziej jakościowego (czyli droższego) produktu, prawie całkowicie na bazie oleju roślinnego, który ulega biodegradacji. Duży wkład w zmiany trendów wśród wykonawców przetargów miała decyzja dyrektora lasów państwowych z 2016 r. Na jej mocy prawie wszystkie lasy posiadają odpowiedni certyfikat, który wymusza na wykonawcach stosowanie do pilarek oleju biodegradowalnego.
Wyciek oleju – o co tyle krzyku?
OK, znamy już skalę wycieku olejów do pilarek w ujęciu rocznym. Ale o co tyle krzyku, chciałoby się spytać. Przecież wyciek następuje w lasach, a nie w przestrzeni publicznej, nie widzimy zatem brzydkich plam i nie wąchamy go. Jednak każde zanieczyszczenie, bez względu na miejsce emisji ulega migracji. Musimy wiedzieć, że jeśli nie mamy do czynienia z olejem biodegradowalnym do pilarki, wówczas wyciek, nawet w niewielkiej skali, będzie migrować w środowisku.
Migracja zanieczyszczeń oleistych odbywa się zarówno w ściółce i pośrednich warstwach poszycia leśnego, jak i w dalszej części w profilu gruntowym. Tam niebezpieczne oleje do pilarek trafiają do wód gruntowych, gdzie zlewnią wędrują do odbiorników, czyli cieków wodnych. Woda zanieczyszczona wyciekiem oleistym wędruje następnie do morza, po drodze może nawet trafić do ujęcia wody pitnej, skąd trafi do kranów lub butelek. To tłumaczy dlaczego producenci olejów biodegradowalnych w ostatnich latach notują zwiększony popyt na swoje wyroby.
